Sporo kierowców nawet nie do końca wie, czy w ich samochodzie znajduje się sprzęgło zawierające koło dwumasowe. W dzisiejszym poradniku sprawdzimy do jakich modeli producenci najchętniej aplikują tytułowe rozwiązanie, a przede wszystkim przyjrzymy się temu jak ono działa, na przykładzie samochodów marki Hyundai. Niemniej producent ten nie zastosował jakichś nadzwyczajnych rozwiązań i to co za chwilę opiszemy, można bez problemu odnieść także do innych marek i modeli pojazdów osobowych.
Powody stosowania tzw. dwumasy
Koła dwumasowe, potocznie zwane dwumasami, zaczęły być stosowane wtedy, gdy moc i moment obrotowy silników zaczął coraz bardziej wzrastać. Kiedyś posiadanie silnika o mocy 100 KM to już było dużo, dziś jest to postrzegane jako minimum. Zwiększa się też moment obrotowy, utożsamiany głównie z silnikami diesla. Popularne dziś jednostki turbodoładowane potrafią generować kilkaset Nm (niutonometrów), z którymi musi poradzić sobie sprzęgło. Ponieważ tradycyjne rozwiązania osiągnęły już granicę swojej wytrzymałości, zaczęto masowo wprowadzać dwumasy, potrafiące skutecznie przenosić o wiele większą siłę napędową.
Nie tylko dla turbodiesli
Okazuje się jednak, że na rynku pojawia się coraz więcej modeli samochodów, do których możemy wybrać silnik benzynowy z turbodoładowaniem. Jest to efekt postępującego „downsizingu”, a więc zmniejszania pojemności silników, by sprostać wymaganiom nowych norm emisji spalin. By utrzymać moc na przyzwoitym poziomie, dodaje się turbosprężarkę. Koła dwumasowe w Hyundai dotychczas montowane były tylko dla aut z turbodieslami, lecz już teraz zaczynają się pojawiać również w „turbobenzynach”, a więc egzemplarzach z turbodoładowanymi silnikami benzynowymi. Ich maksymalny moment obrotowy nie jest co prawda tak imponujący jak w doładowanych jednostkach wysokoprężnych, wciąż jednak są to zbyt wysokie wartości dla zwykłego sprzęgła.
Sposób działania koła dwumasowego
Aby zrozumieć jak działa dwumasa, musimy wiedzieć co ona robi. Otóż jej rolą jest tłumienie tak zwanych drgań skrętnych, które występują w układzie napędowym, a generowane są przez silnik. Pojawiają się zwłaszcza wtedy, gdy motor pracuje na niskich obrotach, generując duży moment obrotowy. Bez tłumika drgań odczuwalibyśmy poszarpywanie, zamiast płynnego przekazywania napędu na koła. Koła dwumasowe w Hyundai skutecznie zmniejszają także wibracje silnika, które w innych przypadkach przenosiłyby się na karoserię, powodując drżenie wszystkich luźnych elementów w kabinie, a także wywołując nieprzyjemny dudniący basowy dźwięk.
Praca tłumika drgań skrętnych
Tradycyjne koło zamachowe jest po prostu kilkukilogramowym dyskiem, wirującym razem z wałem obrotowym silnika. Dwumasa jednak, jak sama nazwa wskazuje, posiada dwie niezależne od siebie masy wirujące, które połączono za pomocą bardzo silnych sprężyn. To właśnie one tłumią drgania skrętne układu. W momencie odpalenia mieszanki w cylindrze, następuje chwilowe zwiększenie wartości momentu obrotowego, a sprężyny zostają ściśnięte i przejmują część energii. Zanim nastąpi suw pracy silnika, moment obrotowy przez chwilę obniża się – wtedy energia uwalniana jest sprężyn, które wracają do początkowego położenia. Koło dwumasowe w Hyundai pozwalają nam więc na bardziej płynną i komfortową jazdę, dzięki nim nie musimy operować sprzęgłem z chirurgiczną precyzją podczas ruszania i zmian biegów, a przy niższych obrotach silnika do kabiny nie przenoszą się wibracje.
Specjaliści ze sklepu internetowego sprzeglo.com.pl twierdzą jednak, że obecność kół dwumasowych w Hyundai wcale nie oznacza, że możemy jeździć w sposób absolutnie dowolny. Wciąż nie powinniśmy obniżać obrotów silnika poniżej bezpiecznego minimum, jakim jest 2 tyś. dla jednostki benzynowej oraz 1,5 tyś. dla diesla. Przy tradycyjnym kole zamachowym wzmagające się wibracje i szarpnięcia skutecznie odwiodłyby nas od takiej jazdy, jednak dwumasa wyeliminuje to zjawisko. Możemy więc całkowicie nieświadomie zaszkodzić naszemu silnikowi, a przede wszystkim elementom sprzęgła, z samym kołem dwumasowym na czele. Ponieważ części te nie są tanie, należy zadbać o poprawną technikę prowadzenia samochodu, by ich przedwcześnie nie zużyć.
